Wstręt
To emocja, która ma głęboko zakorzenione funkcje ochronne. Pojawia się, gdy stykamy się z czymś, co postrzegamy jako odpychające, zagrażające lub niebezpieczne – zarówno na poziomie fizycznym, jak i emocjonalnym. Jest to reakcja, która może odnosić się do czegoś w naszym otoczeniu, ale także do zachowań, postaw czy wartości, które budzą w nas silną niechęć.
Wstręt, podobnie jak inne emocje, ma swoje fizyczne manifestacje. Często odczuwamy go jako skurcz żołądka, napięcie mięśni, odruch odwrócenia wzroku czy nawet mdłości. Ciało reaguje natychmiastowo, jakby chciało nas chronić przed czymś, co jest szkodliwe lub niestrawne – dosłownie lub metaforycznie. To jakby sygnał alarmowy, który mówi nam: „To jest dla ciebie niebezpieczne, trzymaj się z dala”.
Wstręt ma swoje korzenie w ewolucji, gdzie pierwotnie chronił nas przed zatruciami, infekcjami czy zagrożeniami związanymi z otoczeniem. Na poziomie emocjonalnym, może pojawiać się, gdy ktoś narusza nasze granice lub gdy widzimy coś, co wydaje się moralnie lub etycznie nie do zaakceptowania. Często czujemy wstręt wobec niesprawiedliwości, przemocy czy zachowań, które są dla nas rażąco niewłaściwe.
Z perspektywy doświadczeniowej, w focusingu, możemy nauczyć się być obecnymi z uczuciem wstrętu, bez natychmiastowego odrzucania go. Zamiast reagować na pierwszy impuls unikania, możemy zadać sobie pytanie: co to uczucie naprawdę stara się mi powiedzieć? Może to sygnał, że coś narusza nasze wartości, że ktoś przekracza nasze granice, lub że sytuacja budzi w nas głęboki dyskomfort, którego do końca nie rozumiemy.
Wstręt, choć intensywny, jest także emocją, która może nas prowadzić do lepszego zrozumienia siebie i naszych potrzeb. To emocja, która mówi nam, co jest dla nas nieakceptowalne – fizycznie, moralnie czy emocjonalnie. Dzięki niej możemy odkryć, co nas chroni, co jest dla nas naprawdę ważne i gdzie znajdują się nasze granice.
W focusingu ważne jest, by być z wstrętem w sposób uważny. Zamiast uciekać od niego, możemy spróbować zauważyć, jak ciało reaguje na to uczucie – czy pojawia się napięcie w gardle, skurcz w żołądku, czy może odruch odsunięcia się. Bycie w pełnej obecności z tym doświadczeniem pozwala nam zrozumieć, co wstręt próbuje nam powiedzieć o świecie, innych ludziach czy nas samych.
Wstręt, choć niełatwy do przeżycia, jest emocją, która ma swoje miejsce w naszym życiu. Uczy nas, co jest dla nas nieakceptowalne, czego powinniśmy unikać, ale też pomaga nam zrozumieć nasze wartości i granice. Dzięki wstrętowi wiemy, co nas chroni i co jest dla nas ważne, a to prowadzi nas do głębszej samoświadomości.
